| 520 | | | a | Nếu coi các vườn quốc gia trên đất nước Việt Nam này là những kho báu đại ngàn thì chắc hẳn rừng Hoàng Liên phải là kho báu quý giá hạng nhất. Mùa hạ ở Sa Pa năm nay đến sớm. Mới chớm đầu mùa mà tiết trời xem chừng không còn được mát mẻ như trước kia. Thị xã trong sương đã bắt đầu nóng. Có lẽ một phần vì Sa Pa ngày nay đã quá ư là chật chội. Người ta cho rằng Sa Pa nóng lên là do tác động của biến đổi khí hậu nhưng dường như biến đổi của con người đang nhanh hơn thì phải. Trụ sở Vườn Quốc gia Hoàng Liên nằm trên một ngọn đồi, bốn bề bị bao vây bởi nhà hàng, khách sạn, resort. Sự bức bối càng thôi thúc chúng tôi rời trung tâm thị xã để bắt đầu cuộc hành trình khám phá vùng lõi của một trong bốn Vườn di sản ASEAN đầu tiên của Việt Nam. Theo thống kê, hiện trong vùng lõi của Hoàng Liên hiện vẫn còn hơn 2.500 hộ dân sinh sống lâu đời ở các xã Tả Van, Bản Hồ… Đồng bào Mông, Giáy, Dao đã có mặt ở rừng tự ngàn đời nay rồi. Họ là văn hóa, bản sắc của rừng mà cũng là mối đe dọa của rừng. Đã từng có một đề án mấy trăm tỷ đồng với ý định đưa đồng bào đến nơi ở mới nhưng không thành. Phần vì phong tục tập quán, phần vì không có quỹ đất để bố trí tái định cư. Bài toán hài hòa giữa đời sống bà con và bảo vệ, phát triển rừng xem ra nan giải. Cả vạn dân ở giữa rừng, đất đai sản xuất ít ỏi, sinh kế khó khăn, đa số là hộ nghèo, đừng nói tháng ba ngày tám, bữa ăn hàng ngày còn vất vả mà nói chuyện giữ rừng quả thật khó lọt tai. Giải pháp duy nhất là tạo sinh kế và chính sách hỗ trợ đồng bào, muốn làm được phải tìm cách cởi trói cho rừng trước đã. (Khoảng 1000 từ)
|